Moleculaire diagnose van mondkanker

20 december 2011 - Op maandag 19 december jl. heeft mevrouw J.F. Bremmer haar proefschrift: ‘Molecular diagnosis of oral premalignant disorders’ met succes verdedigd. Prof.dr. I. van der Waal (Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie ACTA/VUmc) was promotor en prof.dr. R.H. Brakenhoff (KNO/VUmc) en prof.dr. C.R. Leemans (KNO/VUmc) waren co-promotor

Prognose mondkanker 
Mondkanker komt relatief weinig voor. Helaas is de prognose van dit kankertype de afgelopen decennia nauwelijks verbeterd. Vroege ontdekking is voor de overlevingskansen bijzonder belangrijk gebleken. Bekend is, dat mondkanker wordt voorafgegaan door een aanvankelijk niet met het blote oog zichtbaar gebied met genetisch veranderde cellen, een ‘voorloperveld’.

Test ontwikkelen
Het doel van het in dit proefschrift beschreven onderzoek was het ontwikkelen van een test om bij mensen met een verhoogd risico de aanwezigheid van voorlopervelden te kunnen vaststellen. Het betreft patiënten die eerder mondkanker hebben gehad en patiënten met reeds zichtbare slijmvlieslaesies. Een gewoon celuitstrijkje, zoals dat bij de opsporing van baarmoederhalskanker wordt gebruikt, is in eerder onderzoek voor de mondholte niet effectief gebleken.

Loss of heterozygosity
Het onderzoek betrof een zoektocht naar een bruikbare niet-invasieve- dat wil zeggen zonder de noodzaak van het moeten uitsnijden van een weefselstukje- genetische test. Voor het verzamelen van cellen van het slijmvliesoppervlak in de mond werd een methode ontwikkeld, door middel van een speciale borstelmethode. Vervolgens zijn verschillende genetische testen geanalyseerd, waarbij met de LOH (‘loss of heterozygosity’) test het beste resultaat behaald werd. Het lijkt daarom mogelijk om met genetische testen in uitstrijkjes van het mondslijmvlies voorlopervelden op te sporen. De gevoeligheid van de test is echter nog niet optimaal. Daarom zal in de toekomst de aandacht gericht moeten worden op het verhogen van deze gevoeligheid.